ปางทรงตัดพระเมาลี
เจ้าชายสิทธัตถะมหาบุรุษประทับนั่งบนพระแท่น
พระหัตถ์ซ้ายรวบพระเมาลี (ผมที่มุ่นขึ้นเป็นจอม) พระหัตถ์ขวา
จับพระขรรค์ (มีดหรือดาบ) ตัดพระเมาลี
ประวัติย่อ
ครั้งเจ้าชายสิทธัตถะมหาบุรุษ๑ ทรงม้ากัณฐกะ
ข้ามแม่น้ำอโนมาพร้อมกับนายฉันนะแล้ว เสด็จลงจากหลังม้า
ประทับนั่งบนแท่นเหนือหาดทรายอันขาวสะอาด รับสั่ง
แก่นายฉันนะว่า “เราจักถือเพศบรรพชิตที่นี่” ทรงเปลื้อง
เครื่องประดับของกษัตริย์ทั้งหมดมอบให้ฉันนะพร้อมกับม้า
กัณฐกะ เพื่อกลับไปกราบทูลแจ้งข่าวแก่พระประยูรญาติ
ให้ทรงทราบ จากนั้นทรงเห็นว่า เกสา (ผม) นี้ ไม่สมควรแก่
เพศบรรพชิต จึงทรงจับพระเมาลี (มวยผม) ด้วยพระหัตถ์ซ้าย
จับพระขรรค์ด้วยพระหัตถ์ขวาแล้วตัดพระเมาลีออกเสีย